logo Urząd Gminy Tomice
Urząd Gminy Tomice
ul. Wadowicka 51
34-100 Tomice
+48 33 823 35 98
gmina@tomice.pl
Godziny pracy
poniedziałek: 7:00 - 16:00
wtorek - czwartek: 7:00 - 15:00
piątek: 7:00 - 14:00
Kasa urzędu:
poniedziałek - piątek: 7:30 – 13:00
czwartek, 25 kwietnia 2024
A+ A-
bip epuap facebook youtube
Tomice / Dla turysty / Na kartach historii / Lista mieszkańców gminy poszkodowanych w czasie I wojny światowej

Lista mieszkańców gminy poszkodowanych w czasie I wojny światowej

11 listopada 1918 roku zakończyła się I wojna światowa, największy na kontynencie europejskim od michalik14czasów wojen napoleońskich konflikt zbrojny, który trwał od 28 lipca 1914 r. To, co działo się na wszystkich frontach w latach 1914-1918, spowodowało niewyobrażalnie wiele ludzkiego nieszczęścia, liczonego w milionach zabitych i rannych. Wielu żołnierzy biorących udział w wojnie nie powróciło już nigdy do rodzinnego domu, wielu nie ma nawet symbolicznego grobu. Nasza wiedza na temat tych, którzy poszli na wojnę, trafili do niewoli, zostali ranni lub zginęli, jest znikoma. Wśród nich było również wielu mieszkańców dzisiejszej gminy Tomice, werbowanych m.in. do austriackiego 56.Pułku Piechoty stacjonującego w Wadowicach. Służyli w nim w większości Polacy z terenu dawnego cyrkułu wadowickiego, czyli późniejszych powiatów bialskiego, myślenickiego, żywieckiego i wadowickiego. Pułk ten od początku I wojny światowej walczył na froncie wschodnim, w latach 1916-1917 na froncie bukowińskim, a od czerwca 1917 roku na froncie włoskim.

Informacje o poszkodowanych w czasie I wojny światowej żołnierzach pochodzących z terenu dzisiejszej gminy Tomice pochodzą głównie z „List strat”, wydawanych drukiem co kilka dni przez austriackie C. K. Ministerstwo Wojny (K. u. K. Kriegsministerium) w latach 1914-1919. „Listy strat” znajdują się m.in. w zasobach bibliotecznych Archiwum Narodowego w Krakowie oraz dostępne na internetowych stronach niektórych bibliotek cyfrowych. Listy mają formę ok. 60-stronicowych zeszytów. Na każdej liście znajduje się ułożony w alfabetycznym porządku wykaz nazwisk żołnierzy (oficerowie, jednoroczni ochotnicy, następnie szeregowi), którzy właśnie polegli, zostali ranni, zaginęli lub zostali wzięci do niewoli, wraz z takimi danymi (niestety czasem niekompletnymi) jak: stopień wojskowy, oddział wojska, prawo swojszczyzny, czyli przynależności do danej miejscowości – wówczas będącej gminą, rok urodzenia, data i miejsce śmierci (często podawane tylko ogólnie, np. „Russland”). Na każdej z list umieszczonych jest ok. 2000 nazwisk żołnierzy armii austriackiej poległych na wszystkich frontach wojny, na których obecne były wojska Austro-Węgier. Wiele nazwisk jest, co zrozumiałe, przekręconych i oddawanych w różny sposób według pisowni różnych języków naddunajskiej monarchii. Prezentowane tu informacje o poszkodowanych pochodzą też z „Wiadomości o rannych i chorych” wydawanych w latach 1914-1917, zawierających wykazy nazwisk żołnierzy przebywających w szpitalach, oraz z „Gazety Lwowskiej”, w której publikowano ogłoszenia sądu okręgowego w Wadowicach o osobach zaginionych w czasie wojny.

Prosimy czytelników o podzielenie się informacjami o odnalezionych na listach przodkach, przesyłanie uwag i korekt, archiwalnych dokumentów i fotografii mieszkańców dzisiejszej gminy Tomice służących w austriackiej armii, które moglibyśmy opublikować, a także o przekazywanie informacji o innych mieszkańcach poszkodowanych w latach 1914-1918.

POSZKODOWANI W I WOJNIE ŚWIATOWEJ:

– mieszkańcy Lgoty

– mieszkańcy Tomic

– mieszkańcy Radoczy

– mieszkańcy Witanowic

– mieszkańcy Woźnik

– mieszkańcy Zygydowic

 

*** na zdjęciu: Józef Michalik z Lgoty (pierwszy z lewej), ur. 1894 r.; żołnierz austriackiego 56.pułku piechoty. Trafił pod koniec 1915 lub na początku 1916 r. do obozu jenieckiego w Rosji. Przed i w czasie II wojny światowej był sołtysem Lgoty. W 1945 r. został wywieziony na Ural do obozu NKWD, po 3 latach ciężkich robót przy karczowaniu lasów wrócił do Lgoty.

opracowanie: Ryszard Góralczyk