logo Urząd Gminy Tomice
Urząd Gminy Tomice
ul. Wadowicka 51
34-100 Tomice
+48 33 823 35 98
gmina@tomice.pl
Godziny pracy
poniedziałek: 7:00 - 16:00
wtorek - czwartek: 7:00 - 15:00
piątek: 7:00 - 14:00
Kasa urzędu:
poniedziałek - piątek: 7:30 – 13:00
piątek, 29 marca 2024
A+ A-
bip epuap facebook youtube
Tomice / Dla turysty / Znani mieszkańcy gminy / Franciszek Świadek – aktywista ruchu ludowego

Franciszek Świadek – aktywista ruchu ludowego

Franciszek Świadek – urodził się 22 września 1900 roku w rodzinie małorolnego chłopa, mieszkańca wsi Zygodowice. Będąc kilkunastoletnim chłopcem zastępował w pracach gospodarskich ojca, który wyemigrował do Ameryki. Szukał również dodatkowych dochodów pracując w charakterze najemnego robotnika. Doświadczenie wyniesione z lat spędzonych w pracy ponad siły, z lat nędznego bytowania zrodziły w nim radykalne poglądy, szacunek dla chłopskiego trudu, rozwinęły jego intelektualne predyspozycje. Mając 22 lata wyróżnia się w swym środowisku na tyle, że powierzona zostaje mu funkcja sekretarza ówczesnej Rady Gminnej. W 1929 roku doprowadził do reaktywowania Kółka Rolniczego w Zygodowicach, którego początki sięgały 1885 roku. Był współinicjatorem rozbudowy szkoły w tejże wsi. Zorganizował Koło Młodzieży „Wici”, które przejawiało prężną działalność w zakresie rozwijania amatorskiego ruchu artystycznego, a utworzona przy nim sekcja teatralna wypracowała fundusze na zakup budynku z przeznaczeniem na Dom Ludowy, który otrzymał imię Franciszka Dziobka twórcy Kółka Rolniczego w Zygodowicach. Jako aktywista ruchu ludowego otrzymuje godność wiceprezesa Zarządu Powiatowego PSL „Wyzwolenie”; wchodzi również w skład Rady Naczelnej tego stronnictwa. Działalność polityczną Franciszka Świadka, szczególnie ożywiona w okresie wyborów do Sejmu nie pozostaje niezauważona przez władze sanacyjne, które w 1932 roku doprowadziły do uwięzienia tego propagotora ideałów społecznego postępu. W tym okresie Franciszek Świadek jest organizatorem i rzecznikiem wiejskiej spółdzielczości uczestnicząc w rozwijaniu działalności Spółdzielni Mleczarskiej czy Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Wadowicach. Jest bliskim współpracownikem wybitnego parlamenatrzysty, działacza ludowego i publicysty dr. Józefa Putka, wydając redagowany przez niego w Wadowicach organ Związku Polskich Samorządowców pt. „Samorząd Ludowy” (1929). W latach 1937-1941 sprawuje funkcję Sołtysa wsi Zygodowice, wykorzystując w okresie okupacji swój urząd dla ochrony współobywateli przed represjami wroga. Przy próbie aresztowania w 1942 roku zdołał zbiec, służąc dalej Ojczyźnie w szeregach konspiracyjnych organizacji niepodległościowych. W 1945 roku jako organizator władzy ludowej na Ziemi Wadowickiej realizujący reformę rolną, zostaje wybrany na stanowisko przewodniczącego I-szej Powiatowej Rady Narodowej w Wadowicach oraz prezesa Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni SCH. Jest równocześnie współtwórcą Szkoły Handlowej prowadzonej przez Spółdzielczość Wiejską w Wadowicach oraz Spółdzielnię Ogrodniczo-Warzywniczą w Kalwarii Zebrzydowskiej. Franciszek Świadek jest w swym czasie wiceprezesem Powiatowego Zarządu SL i członkiem władz naczelnych stronnictwa. Z chwilą zamieszkania w Andrychowie w 1951 roku powierzono mu funkcję prezesa tamtejszego Miejskiego Koła ZSL i przewodniczącego Miejskiego Kmitetu FJN. Uczestniczył również w pracach Miejskiego Koła ZBOWID-u.
Za położone w pracy politycznej i społecznej zasługi został Franciszek Świadek odznaczony: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem „Za Wolność” i „Ludu”, odznaką Tysiąclecia Państwa polskiego oraz odznaczeniami Spółdzielczości Wiejskiej.
Zmarł 4 października 1978 roku w Andrychowie.

Opracowanie:
Andrzej Buś